Δευτέρα 12 Ιουνίου 2006

Έτσι, για καληνύχτα



Wynken, Blynken, and Nod one night
Sailed off in a wooden shoe ~
Sailed on a river of crystal light,
Into a sea of dew.

"Where are you going, and what do you wish?"
The old moon asked the three.
"We have come to fish for the herring fish
That live in this beautiful sea;
Nets of silver and gold have we!"
Said Wynken,
Blynken,
And Nod.

The old moon laughed and sang a song
As they rocked in the wooden shoe,
And the wind that sped them all night long
Ruffled the waves of dew.
The little stars were the herring fish
That lived in the beautiful sea ~
"Now cast your nets wherever you wish ~
Never afeard are we";
So cried the stars to the fisherman three:
Wynken,
Blynken,
And Nod.

All night long their nets they threw
To the stars in the twinkling foam ~
Then down from the skies came the wooden shoe,
Bringing the fishermen home;
'Twas all so pretty a sail it seemed
As if it could not be,
And some folks thought 'twas a dream they'd dreamed
Of sailing that beautiful sea ~
But I shall name you the fishermen three:
Wynken,
Blynken,
And Nod.

Wynken and Blynken are two little eyes,
And Nod is a little head,
And the wooden shoe that sailed the skies
Is a wee one's trundle-bed.
So shut your eyes while mother sings
Of wonderful sights that be,
And you shall see the beautiful things
As you rock in the misty sea,
Where the old shoe rocked the fishermen three:
Wynken,
Blynken,
And Nod.

Eugene Field, Wynken, Blynken and Nod; Dutch Lullaby, 1910.

19 σχόλια:

cobden είπε...

Τελικά, Ιφιμέδεια, με αυτό το blog σου, με έχεις βοηθήσει να καταλάβω πόσο υπέροχη γλώσσα είναι τα αγγλικά για ποίηση!
Καληνύχτα :)

Ιφιμέδεια είπε...

(χαμογελάω αλλά δε με βλέπεις)

Καληνύχτα φίλε μου.
:)

Π είπε...

Iφιμέδεια, να βάλω κι ένα νανούρισμα γιαπωνέζικο;

(ζητάω άδεια γιατί είναι πολύ μελαγχολικό - άλλος πλανήτης εκεί πέρα...)

Ιφιμέδεια είπε...

Μην ζητάς άδεια!
Βάλε το οπωσδήποτε.
Είναι ένας άλλος πλανήτης που αγαπώ πολύ!

Π είπε...

Itsuki no Komoriuta
απόδοση: Π (από τα αγγλικά - μη νομίσετε τίποτα...)

Θα μείνω μέχρι τις γιορτές
κι ύστερα πάλι θα χαθώ.
Aν φέτος πέσουνε νωρίτερα
κι εγώ θα φύγω πιο νωρίς.
Eίμαι φτωχούλης σα ζητιάνος.
Zητιάνος...
Eσείς είστε άνθρωποι καλοί,
μ' όμορφα ρούχα και ποδιές.
Mα εμένα αν τύχει και πεθάνω,
ποιός τότε θα με κλάψει;
Mόνο τζιτζίκια τραγουδάνε
πάνω στο λόφο εκεί στα πεύκα.
Mα δε θα είναι τα τζιτζίκια,
η αδερφούλα μου θα κλαίει.
Mην κλάψεις αδερφούλα
δεν το βαστάει η καρδιά μου.
Σαν έρθει να πεθάνω
δίπλα στο δρόμο να με θάψτε,
για να μπορεί κάθε διαβάτης
ν' αφήσει ένα λουλούδι.
Kαμέλιες θέλω νά'ναι.
Kι ίσως να πέφτει το νερό
ψηλά απ' τους ουρανούς.

Ιφιμέδεια είπε...

Είναι θαυμάσιο Π. Αλήθεια πολύ ωραίο! Μήπως ξέρεις πότε χρονολογείται;

Μου θύμισε την Christina Rossetti στο When I am dead my dearest, sing no sad songs for me, plant thou no roses on my head κλπ. κλπ. (δεν θυμάμαι άλλο από μνήμης ;)

Με τιμάς πολύ που μου το στέλνεις εδώ. Σκέφτομαι κι εγώ να σου ζητήσω τη χάρη να το βγάλω από δω σε ένα ποστ μόνο του. Του αξίζει μεγαλύτερης προσοχής!

Τι λες;

Π είπε...

E όχι και χάρη - μετά χαράς! Aς αφήσωμεν τας αμοιβαίας υποκλίσεις και να σου πω ότι η συγκεκριμένη μελωδία που γνωρίζω είναι των αρχών του 20ού αιώνα (άρα, αφού είναι παραδοσιακό τραγούδι, θα πρέπει να είναι τουλάχιστον λίγο παλιότερο) - δεν ξέρω και δεν βρήκα τίποτα ακριβέστερο.

Πολύ χαίρομαι που σου άρεσε. Aν θέλεις να το βάλεις με το πραγματικό του context, τυπικά θα πρέπει να αλλάξουν οι στίχοι 5-6 σε θηλυκό (εγώ αφενός το σκέφτηκα πιο αφηρημένα, αφετέρου δε μου αρέσει το «ζητιάνα» - αν έχεις καλύτερη πρόταση πες μου).

Itsuki-no-Komori-uta is a popular Japanese traditional folk song (literally "The lullaby of Itsuki"). Itsuki is the name of a mountain village in southern Japan (Kumamoto area). This village is well-known for its beautiful nature and its clean river. In old times, when Itsuki was desperately poor, the people had to send their 7-8 year old daughters to the rich families in the city to work as a nursemaid. Living far away from home, these young nursemaids had to look after the babies all day long. When lulling the babies asleep, they started to sing about their own misfortune and distress and created the lullaby Itsuki-no-Komori-uta. Nowadays, Itsuki isn’t so poor any more. Though, recently there is a plan to build a dam with water reservoir near Itsuki. If this dam will be constructed, the village will disappear under the flooding water and only the song will remind us to Itsuki village.

Π είπε...

Kι επειδή κι εμένα μου άρεσε πολύ το άλλο που πολύ εύστοχα συσχέτισες (δεν το ήξερα):

When I Am Dead, My Dearest

(Christina Rossetti)

When I am dead, my dearest,
Sing no sad songs for me;
Plant thou no roses at my head,
Nor shady cypress tree:
Be the green grass above me
With showers and dewdrops wet;
And if thou wilt, remember,
And if thou wilt, forget.
I shall not see the shadows,
I shall not feel the rain;
I shall not hear the nightingale
Sing on, as if in pain:
And dreaming through the twilight
That doth not rise nor set,
Haply I may remember,
And haply may forget.

Π είπε...

Kι επειδή το πήγαμε έτσι, ιδού και το τελικό απόσταγμα (Shakespeare, Hamlet). Tραγουδά η Oφηλία. Nα σημειώσω ότι έχει σωθεί η αυθεντική μελωδία από την εποχή του Σαίξπηρ - συγκλονιστικής απλότητας (αν δεν την ξέρεις και αν θέλεις μπορώ να το κάνω mp3 και να στο στείλω).



He is dead and gone, lady,
He is dead and gone,
At his head a grass-green turf,
At his heels a stone.

Ιφιμέδεια είπε...

Αγαπητέ μου Π,

αναρωτιέμαι ποιές εκλεκτικές συγγένειες μας συνδέουν.

Το πρωί όντας στη δουλειά (που σημαίνει ότι δούλευα και λίγο, όχι μόνο blogging), δεν συνειδητοποίησα ότι το ξέρω το υπέροχο Ιαπωνικό νανούρισμα κι είναι από τα πιό αγαπημένα μου Ιαπωνικά τραγούδια:το έχω στο σπίτι μελοποιημένο! Δεν ήξερα όμως τους στίχους και με τη μετάφρασή σου, το αγάπησα διπλά!

Κι επειδή με συγκίνησες πολύ, αποφάσισα να αφήσω τις ντροπές και να στείλω στον cyrusgeo την απόπειρά μου να μεταφράσω το Νοέμβριο του Waits...

Το παραθέτω κι εδώ:

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

υπό του Θωμά Περιμένη

Ανήλιαγος
Ανάστερος
Αφέγγαρος
Ακίνητος
Νοέμβριος
Πιστεύει μόνο
σε φύλλα σωρό
και σ'ένα φεγγάρι
που'χει χρώμα ωχρό

Ποιός επιμένει
ο Νοέμβρης να μένει
Χώσε στον τοίχο το κουτάλι
θα τους σφάξουμε πάλι

Ο Νοέμβρης με δένει
σε ένα δέντρο σαθρό
Φέρτε μου τον Απρίλη
να με πάρει από δω

Του Νοέμβρη η αλυσίδα
από μπότες, καταιγίδα
κι από κατάμαυρα κοράκια
σε κατάκαπνα σοκάκια
Ο Νοέμβρης περιττός
είσαι εκτελεστικός
Νοέμβρη

Με τα μαλλιά μου χτενισμένα
με αλοιφή από ψοφίμια
με του φασιανού το αίμα
και με του λαγού τη χτένα

Στα κέρατα ενός ελαφιού
στο δάσος δεμένος
σαν τρύπια σημαία
κουνιέμαι αφημένος

Φύγε βροχόβιε
Άντε πνίξου Νοέμβριε

Π είπε...

Iιιιιι, είναι πάρα πολύ καλό! είχα προσπαθήσει και εγώ, αλλά το δικό σου είναι πολύ καλύτερο. Mόνο δύο σημεία δε μου αρέσουν - να τα πω εδώ ή εκεί άραγε;

Ιφιμέδεια είπε...

Πες τα, πες τα κι εδώ κι εκεί!

Εμένα πολλά δε μου αρέσουν (σνιφ)..

:(

Π είπε...

OK!

(Δεν βλέπω τα πολλά που μπορεί να μη σου αρέσουν: no sniffs for November, please!)

Ένα δευτερεύον πριν από τα δύο βασικά: δεν είμαι σίγουρος για τα δύο συνεχόμενα κατά-, μάλλον θα προτιμούσα «κι από μαύρα κοράκια».

Tώρα, το ένα που μου χτυπάει είναι το «φύγε βροχόβιε». Aφού κατάφερες και ομοιοκαταληξίες (εγώ δεν είχα καν διανοηθεί να το τολμήσω), θα πρότεινα κάτι προς την κατεύθυνση αυτή ίσως:

φύγε μουσούδι της βροχής
άντε να φύγεις να χαθείς
Νοέμβρη...

Tο άλλο είναι το «ο Νοέμβρης περιττός/είσαι εκτελεστικός», που μου φαίνεται πολύ μεγάλη παραχώρηση για χάρη της ομοιοκαταληξίας (ως αίσθηση εννοώ, όχι ως προς το νόημα). Eδώ δυστυχώς πρόταση που να σου κάνει δεν έχω (η εκδοχή που είχα φτιάξει εγώ ήταν χωρίς ομοιοκαταληξίες, όπως είπα, και πολύ πιο κοντά στο πρωτότυπο: γενικά δεν μπορούσα να ξεκολλήσω από κάποιες φράσεις που με τρελαίνουν, πάνω απ' όλα το "shiny black ravens on chimney smoke lanes").

Σημειώνω ότι αν το έστειλες στον cyrus μπορεί να μη σου απαντήσει πολύ γρήγορα: σήμερα λείπει από Aθήνα.

Nα'σαι καλά, Ίφι

Ιφιμέδεια είπε...

Αγαπητέ μου Π,

έχεις δίκιο σε όλα όσα επισημαίνεις!

Το χειρότερο σημείο μου είναι το
"Φύγε βροχόβιε". Η δική σου πρόταση είναι απείρως καλύτερη!!!

Επίσης δε μου άρεσε καθόλου το σημείο με τα "κατάκαπνα σοκάκια", αλλά θυμάμαι ότι ήμουν κουρασμένη και το έβαλα λίγο προκειμένου να τελειώνω... [ειλικρίνεια :)]

Έχεις δίκιο για το περιττός/εκτελεστικός. Δεν αποδίδει ακριβώς το μήνυμα, αλλά για κάποιο περίεργο λόγο αυτό κάπως μου αρέσει. Μάλλον γιατί ξαφνιάζει λίγο, όπως εν γένει κάνει ο Waits με την επιλογή λέξεων.

Δεν βιάζομαι καθόλου για απάντηση από τον cyrusgeo. Ένα παιχνίδι κάνουμε βρε αδελφέ, ο άνυθρωπος σίγουρα θα έχει σοβαρότερες δουλειές. (Κι εγώ έχω, αλλά τις αμελώ, χιχι)

Π είπε...

Tο «φύγε μουσούδι της βροχής» το είχα έτοιμο, είναι παρμένο από τη δική μου μετάφραση. Δύο πρόχειρες απόπειρες για το άλλο (δεν ξέρω, μπορεί να είναι βλακώδεις):

περίεργο έχει ήχο
και μ' έστησες στον τοίχο

ή:

κρύα περίεργη πέτρα
μ' έστησες στα έξι μέτρα

(ή μ' έχεις στήσει στα δυό μέτρα; Δε θυμάμαι: πόσα μέτρα είναι το εκτελεστικό απόσπασμα;)

Aλλά μ' αυτά και μ' αυτά θα το χαλάσουμε το blog σου - αυτά έπρεπε να τα λέμε στο Gravity!

Ιφιμέδεια είπε...

Αγαπητέ μου Π

χαλασμένο είναι το μπλόγκ. Δεν έχει ανάγκη :)

Γράφεις:
περίεργο έχει ήχο
και μ' έστησες στον τοίχο

Είναι όμως seems odd, όχι sounds odd.

ή:

κρύα περίεργη πέτρα
μ' έστησες στα έξι μέτρα

παρομοίως δεν μου κολάει η πέτρα

(ή μ' έχεις στήσει στα δυό μέτρα; Δε θυμάμαι: πόσα μέτρα είναι το εκτελεστικό απόσπασμα;)

Νομίζω είναι έξι. Δύο μου φαίνεται είναι πολύ κοντά.

Τελικά πολύ δύσκολο εγχείρημα, αλλά άξιζε τον κόπο. Και μ'αρέσει πολύ που συζητάμε για Νοέμβρη εν μέσω Ιουνίου.

Κι επειδή μπορεί όλο και κάποιος να θέλει να δει και τους πρωτότυπους στίχους:
NOVEMBER

No shadow
No stars
No moon
No cars
November
It only believes
In a pile of dead leaves
And a moon
That's the color of bone

No prayers for November
To linger longer
Stick your spoon in the wall
[And] We'll slaughter them all

November has tied me
To an old dead tree
Get word to April
To rescue me

November's cold chain
Made of wet boots and rain
And shiny black ravens
On chimney smoke lanes
November seems odd
You're my firing squad
November

With my hair slicked back
With carrion shellac
With the blood from a pheasant
And the bone from a hare

Tied to the branches
Of a roebuck stag
Left to wave in the timber
Like a buck shot flag

Go away you rainsnout
Go away blow your brains out
November

Καλή νύχτα!

Π είπε...

«Είναι όμως seems odd, όχι sounds odd.»
Θα έλεγα: αυτό μας μάρανε! Όπως θα κατάλαβες, αυτά ήταν απλώς απόπειρες να καταφέρω κάποια ομοιοκαταληξία (πράγμα που εμένα δεν με είχε απασχολήσει). Tο είπα ότι μπορεί να είναι βλακώδεις...


...αλλά δεν συνεχίζω, γιατί τώρα είμαι υπό την επήρρεια του καινούργιου ποιήματος που έβαλες...

Idάκι είπε...

Καλά έχω τρελαθεί με τις μεταφράσεις σας!!

Λατρεύω την αγγλική ποίηση - ίσως περισσότερο κ από την ισπανόφωνη. Από εκεί που μισούσα τα αγγλικά σαν ξερή, άτονη γλώσσα, η λογοτεχνία, τα λογοπαίγνια κ η ποίηση με έκαναν να δω την ομορφιά της και με αιχμαλώτισε...

Γράφω εδώ το σχόλιο γιατί λάτρεψα και το ολλανδέζικο αλλά και το ιαπωνέζικο νανούρισμα... πανέμορφα, και άκρως συγκινητικά!!

Ιφιμέδεια είπε...

Αγαπητέ Id,

κανονικά δεν θα έπρεπε να σχολιάσω μετά από σένα γιατί με το σχόλιό σου αυτό κλείνεις έναν κύκλο που άνοιξε με το πρώτο σχόλιο του cobden.

Ήθελα όμως να σημειώσω κι εγώ πόσο συμφωνώ με την παρατήρηση τη δική σου και του cobden περί ποιητικότητος της παρεξηγημένης στο θέμα αυτό αγγλικής γλώσσας.

Είναι κάτι που κι εγώ ανακάλυψα σιγά-σιγά μέσα από πολύ γοητευτικά ταξίδια.